Koruma Kararı Nedir?
Makalemizin konusu olan koruma kararı, kişinin suçtan zarar görmesini önlemek adına verilen tedbir kararıdır ve 6284 sayılı 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun (“Kanun”) kapsamında düzenlenmektedir. Koruma tedbiri, Kanun kapsamında koruyucu ve önleyici olmak üzere iki tür olarak sayılmıştır. Söz konusu koruma tedbirleri Kanun’un 2. Bölümü olan “Koruyucu ve Önleyici Tedbirlere İlişkin Hükümler” başlıklı kısımda incelenmiştir.
Şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilereyönelik şiddetin önlenmesi amacıyla Kanun uyarınca bu tedbirlerin alınması mümkündür.
Koruyucu tedbir kararları Kanun kapsamında devamdaki şekilde sayılmıştır:
a) Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
b) Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi yardım yapılması.
c) Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
d) Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya re’sen geçici koruma altına alınması.
e) Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere dört ay, kişinin çalışması hâlinde ise iki aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla, on altı yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının yarısını geçmemek ve belgelendirilmek kaydıyla Bakanlık büt.esinin ilgili tertibinden karşılanmak suretiyle kreş imkânının sağlanması.
f) İşyerinin değiştirilmesi.
g) Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi.
h) 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunundaki şartların varlığı hâlinde ve korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
i) Korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak 27/12/2007 tarihli ve 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi.
Önleyici tedbir kararları ise Kanun kapsamında devamdaki şekilde sayılmıştır:
a) Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
b) Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
c) Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
d) Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması.
e) Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
f) Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
g) Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi.
h) Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
i) Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
j) Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması.
k) Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması.
Koruma Kararı Nasıl Alınır?
Kanun’un 8. Maddesi uyarınca Tedbir kararı, ilgilinin talebi, Bakanlık veya kolluk görevlileri ya da Cumhuriyet savcısının başvurusu üzerine verilir.
Kararı almak isteyen kişi olayları özetleyen bir dilekçe ile Aile mahkemesine başvurarak söz konusu koruma tedbirlerinden bir ya da birkaçının verilmesini mahkemeden talep edebilir. Söz konusu talep üzere mahkeme, ivedilikle karar verir. Burada şiddetin belgelenmesi zorunlu değildir.
Koruma tedbirlerinin bir kısmı ise bulunulan yerin mülki amiri tarafından da verilebilir. Mülki amir tarafından verilebilecek olan tedbir kararları Kanun’un 3. Maddesinde tanımlanmıştır. Hâkim tarafından verilecek olan tedbir kararları ise Kanun’un 4. ve 5. Maddesi kapsamında tanımlanmıştır.