Photo credit: Unsplash
5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılan değişiklikler, 09/07/2021 tarihli Resmî Gazete ile yürürlüğe girdi.
Peki bu değişiklikler neler?
| KANUN MADDESİ | GÜNCEL HALİ | NE DEĞİŞTİ? |
| Madde 3/1-ı | “Ev hayvanı: Gerçek veya tüzel kişiler tarafından özellikle evde, iş yerlerinde ya da arazisinde özel ilgi ve refakat amacıyla muhafaza edilen, bakımı ve sorumluluğu sahiplerince üstlenilen her türlü hayvanı” | Maddenin kapsamı tüzel kişileri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
“Özel zevk” ibaresi “özel ilgi” olacak şekilde değiştirilmiştir.
|
| Madde 3/1-k | “Hayvan bakımevi: Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların rehabilite edileceği bir tesisi” | Hayvan bakımevlerinin kurulması, bakanlık iznine tabi tutulmaya başlanmıştır. |
| Madde 3/1-o | “Bakanlık: Tarım ve Orman Bakanlığını” | “Çevre” ibaresi “Tarım” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 3/1-p | “Rehabilitasyon: Sahipsiz hayvanların tedavi ve parazit mücadelesinin yapılmasını, aşılanmasını, kısırlaştırılmasını ve dijital kimliklendirme yöntemleriyle işaretlenmesini” | Rehabilitasyon kavramı eklenmiş ve tanımlanmıştır. |
| Madde 3/1-j | “Kontrollü hayvan: Bir kişi, kuruluş, kurum ya da tüzel kişilik tarafından sahiplenilen, bakımı, aşıları, periyodik sağlık kontrolleri yapılan işaretlenmiş kayıt altındaki ev (…)(1) hayvanlarını” | Ev ve süs hayvanları ibaresinden “süs” ibaresi çıkartılmıştır. |
| Madde 4/1-j | “Yerel yönetimler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların korunması için hayvan bakımevleri kurarak onların bakımlarını ve tedavilerini sağlar ve eğitim çalışmaları yapar. Ayrıca yerel yönetimler, ilgili karar organının uygun görmesi halinde hayvan hastanesi kurar.” | Son cümle eklenerek, yerel yönetimlerin uygun görülmesi halinde hayvan hastanesi kuracakları hüküm altına alınmıştır. |
| Madde 4/1-k | “Kontrolsüz üremeyi önlemek amacıyla, toplu yaşanan yerlerde beslenen ve barındırılan kedi ve köpeklerin sahiplerince kısırlaştırılması esastır. (Değişik ikinci cümle:9/7/2021-7332/2 md.) Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmakla yükümlüdürler. (Ek cümle:9/7/2021-7332/2 md.) Dijital kimliklendirme yöntemlerine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenir.” | Maddenin 2. Cümlesi değiştirilmiş ve 3. Cümle eklenmiştir. |
| Madde 5/1 | “Bir hayvanı, (…)(1) sahiplenen veya ona bakan kişi, hayvanı barındırmak, hayvanın türüne ve üreme yöntemine uygun olan etolojik ihtiyaçlarını temin etmek, sağlığına dikkat etmek, insan, hayvan ve çevre sağlığı açısından gerekli tüm önlemleri almakla yükümlüdür.” | Fıkrada yer alan “bakımının gerektirdiği yaygın eğitim programına katılarak” ibaresi çıkarılmıştır.” |
| Madde 5/3 | “Ev (…)(1) hayvanı satan kişiler, bu hayvanların bakımı ve korunması ile ilgili olarak yerel yönetimler tarafından düzenlenen eğitim programlarına katılarak sertifika almakla yükümlüdürler.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi çıkarılmıştır. |
| Madde 5/4 | “Ev hayvanı ve kontrollü hayvanları bulundurma ve sahiplenme şartları, hayvan bakımı ve korunması konularında verilecek eğitim ile ilgili usul ve esaslar ile sahiplenilerek bakılan hayvanların çevreye verecekleri zarar ve rahatsızlıkları önleyici tedbirler, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi çıkarılmış, “hayvanların bakımı” ibaresi “hayvanların bakımı ve korunması şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 5/5 | “Ticarî amaç güdülmeden (…)(1) bakılan ev (…)(1) hayvanları sahiplerinin borcundan dolayı haczedilemezler.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi ile “bilhassa ev ve bahçesi içerisinde” ibaresi çıkarılmıştır. |
| Madde 5/6-7 | Yürürlükten kaldırılmıştır. | |
| Madde 6/3 | “Sahipsiz hayvanların korunması, bakılması ve gözetimi için yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde, yerel yönetimler yetki ve sorumluluklarına ilişkin düzenlemeler ile çevreye olabilecek olumsuz etkilerini gidermeye yönelik tedbirler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile eşgüdüm sağlanarak, diğer ilgili kuruluşların da görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | Fıkrada yer alan “Tarım ve Köyişleri” ibaresi “Çevre ve Şehircilik” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 6/5 | “Sahipsiz veya güçten düşmüş hayvanların toplatılması ve hayvan bakımevlerinin çalışma usul ve esasları ile burada çalışan personelin niteliğine ilişkin hususlar, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Hayvan bakımevleri ve hastanelerin kurulması amacıyla Hazineye ait araziler öncelikle tahsis edilir. Amacı dışında kullanıldığı tespit edilen arazilerin tahsisi iptal edilir.” | Fıkrada yer alan “usul ve esasları,” ibaresi “usul ve esasları ile burada çalışan personelin niteliğine ilişkin hususlar” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 8/3 (1. Cümle) | “Ev (…)(1) hayvanının dış görünüşünü değiştirmeye yönelik veya diğer tedavi edici olmayan kuyruk ve kulak kesilmesi, ses tellerinin alınması ve tırnak ve dişlerinin sökülmesine yönelik cerrahi müdahale yapılması yasaktır.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. |
| Madde 9/5 | “Etik kurulların kuruluşu, çalışma usul ve esasları, (…) (1) Sağlık Bakanlığının ve ilgili kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | “Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. |
| Madde 9/6 | “Deney hayvanlarının yetiştirilmesi, beslenmesi, barındırılması, bakılması, deney hayvanı besleyen, tedarik eden ve kullanıcı işletmelerin tescil edilmesi, çalışan personelin nitelikleri, tutulacak kayıtlar, ne tür hayvanların yetiştirileceği ve deney hayvanı besleyen, tedarik eden ve kullanıcı işletmelerin uyacağı esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | Fıkrada yer alan “Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca” ibaresi “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 10/1 | “Satılırken; hayvanların sağlıklarının iyi, barındırıldıkları yerin temiz ve sağlık şartlarına uygun olması zorunludur. (Ek cümle: 9/7/2021 – 7332/4 md.) Ev hayvanı satış yerlerinde kedi ve köpek bulundurulamaz, ancak buralarda Bakanlıkça izin verilen ev hayvanı üretim yerlerindeki kedi ve köpeklerin satışı yapılabilir.” | Fıkraya ikinci cümle eklenmiştir. Bu kapsamda ev hayvanı satış yerlerinde Bakanlıkça izin verilen üretim yerlerindekiler dışında kedi ve köpek satışı yasaklanmıştır. |
| Madde 10/2 | “Çiftlik hayvanlarının bakımı, beslenmesi, nakliyesi ve kesimi esnasında hayvanların refahı ve güvenliğinin sağlanması hususundaki düzenlemeler Bakanlıkça(2) çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | Fıkrada yer alan “Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca” ibaresi “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 10/4 | “Ev hayvanlarının üretimini ve ticaretini yapanlar, hayvanların (3) sağlığını tehlikeye atmamak için gerekli anatomik, fizyolojik ve davranış karakteristikleri ile ilgili önlemleri almakla yükümlüdür.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi çıkartılmış; “annenin ve yavrularının” ibaresi “hayvanların” şeklinde değiştirilmiştir.
|
| Madde 10/7 | “Deney hayvanlarının ithalat ve ihracatı izne tâbidir. Bu izin, Bakanlıkça (4) verilir.” | “Bakanlığın görüşü alınarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca” ibaresi “Bakanlıkça” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 14/1-a | “a) Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, (…) (1) dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek.” | Hayvanlarla ilgili yasaklar maddesinin 1/a bendinde yer alan “acımasız ve zalimce işlem yapmak” ibaresi çıkarılmıştır. |
| Madde 14/1-c-d | “c) Hayvan bakımı eğitimi almamış kişilerce ev (…) (2) hayvanı satmak.
d) Ev (…) (3) hayvanlarını onaltı yaşından küçüklere satmak.” |
Fıkralarda yer alan “ve süs” ibaresi çıkarılmıştır. |
| Madde 14/1-e | “e) Hayvanların kesin olarak öldüğü anlaşılmadan, vücutlarına tedavi maksatlı olmayan müdahalelerde bulunmak.(4)” | “Tedavi maksatlı olmayan” ibaresi eklenmiştir. |
| Madde 14/1-j | “j) (Değişik: 9/7/2021 – 7332/5 md.) Hayvanlara cinsel saldırıda bulunmak veya tecavüz etmek.” | “Cinsel ilişkide bulunmak” ibaresi “cinsel saldırıda bulunmak veya tecavüz etmek olarak değiştirilmiş; “işkence yapmak” ibaresi çıkartılmıştır. |
| Madde 14/1-l | “l) (Değişik: 9/7/2021 – 7332/5 md.) Bakanlıkça belirlenen tehlike arz eden hayvanları üretmek, sahiplenmek, sahiplendirmek, barındırmak, beslemek, takas etmek, sergilemek, hediye etmek ve bunların ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapmak.” | “Pitbull Terrier, Japanese Tosa gibi” ibaresi “Bakanlıkça belirlenen” şeklinde değiştirilmiştir ve madde kapsamında genişletilmiştir. |
| Madde 14/1-m-n | “m) (Ek: 9/7/2021 – 7332/5 md.) Hayvanlara işkence yapmak veya acımasız ve zalimce muamelede bulunmak.
n) (Ek: 9/7/2021 – 7332/5 md.) Ev hayvanını terk etmek.” |
14. maddeye m ve n bentleri eklenmiş; işkence yapma eylemi j bendinden çıkartılarak m bendi kapsamında daha geniş kapsamlı olarak ele alınmıştır. Buna ek olarak söz konusu kanun değişikliği ile birlikte ev hayvanını terk etme eylemi de suç olarak düzenlenmiştir. |
| Madde 15/1-b-c | “b) (Değişik: 9/7/2021 – 7332/6 md.) Doğa koruma ve milli parklar il şube müdürü,
c) (Değişik: 9/7/2021 – 7332/6 md.) Tarım ve orman il müdürü,” |
“b) İl çevre ve orman müdürü” ibaresi “Doğa koruma ve milli parklar il şube müdürü”; “İl tarım müdürü” ibaresi “Tarım ve orman il müdürü” olarak değiştirilmiştir.” |
| Madde 15/1-d | “d) (Ek: 9/7/2021 – 7332/6 md.) Çevre ve şehircilik il müdürü,” | Yeni değişiklik ile birlikte eklenmiştir. Bu kapsamda Hayvan Koruma Kurulu’na Çevre ve şehircilik il müdürünün de katılımı zorunlu hale getirilmiştir. |
| Madde 15/1-j | “j) Münhasıran hayvanları koruma ile ilgili faaliyet gösteren gönüllü kuruluşlardan valilik tarafından ile seçilecek en çok iki temsilci, (1) (2)” | “Takdiri ile” ibaresi “tarafından” şeklinde değiştirilmiştir. |
| Madde 15/1-l | “l) (Ek: 9/7/2021 – 7332/6 md.) İl baro temsilcisi veya ildeki barolardan birer temsilci,” | Yeni değişiklik ile birlikte eklenmiştir. Bu kapsamda Hayvan Koruma Kurulu’na İl baro temsilcisi veya ildeki barolardan birer temsilcinin de katılımı zorunlu hale getirilmiştir. |
| Madde 15/4 | “İl hayvan koruma kurulu sekretaryasını, doğa koruma ve milli parklar il şube müdürlüğü yürütür. Kurul, çalışmalarının sonucunu, önemli politika, strateji, uygulama, inceleme ve görüşleri Bakanlığa bildirir. İllerde temsilciliği bulunmayan kuruluş var ise il hayvan koruma kurulları diğer üyelerden oluşur. Kurul, kurul başkanı tarafından toplantıya çağrılır. (Değişik cümle: 9/7/2021 – 7332/6 md.) Kurul en geç üç ayda bir başkanın çağrısı üzerine toplanır. (Ek cümle: 9/7/2021 – 7332/6 md.) Gerektiğinde olağanüstü toplantılar yapılabilir. (3)”
|
Fıkrada yer alan “il çevre ve orman” ibaresi “doğa koruma ve milli parklar il şube” şeklinde, fıkranın son cümlesi (“Kurul, kurul başkanı tarafından toplantıya çağrılır”) ise yandaki şekilde değiştirilmiştir. Fıkraya yandaki (“Gerektiğinde olağanüstü toplantılar yapılabilir.”) cümle eklenmiştir. |
| Madde 16/1-e | “e) İlde kurulacak olan hayvan bakımevleri ve hayvan hastanelerini desteklemek, geliştirmek, denetlemek ve gerekli önlemleri almak” | “Denetlemek” ibaresi eklenmiştir. |
| Madde 16/1-h | “h) (Ek: 9/7/2021 – 7332/7 md.) Kanunda belirtilen faaliyet ve görevleri yerel yönetimler ve tarım ve orman il müdürlükleri ile eşgüdüm sağlayarak yaptırmak” | Yeni değişiklik ile birlikte eklenmiş ve İl Hayvanları Koruma Kurulu’na ek yükümlülük getirilmiştir. |
| Madde 17/3 | “Yerel yönetimler, ev (…)(1) hayvanları ile sahipsiz hayvanların kayıt altına alınması ile ilgili işlemleri yapmakla yükümlüdürler.” | Fıkrada yer alan “ve süs” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. |
| Madde 19/1 | “Hayvanların korunması amacıyla bakımevleri ve hastaneler kurmak; buralarda bakım, rehabilitasyon, aşılama ve kısırlaştırma gibi faaliyetleri yürütmek için, başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanır. Bu amaçla Bakanlık bütçesine gerekli ödenek konulur. Bu ödeneğin kullanımına ilişkin esas ve usuller, Hazine ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” | Maddedeki “Ev ve süs hayvanlarının” ibaresi “hayvanların” olarak değiştirilmiş ve fıkraya “kurum ve kuruluşlara” ibaresinden sonra gelmek üzere “teşvik veya” ibaresi ve “esas ve usuller,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Hazine ve” ibaresi eklenmiştir. |
| Madde 19/2 | “(Ek: 9/7/2021 – 7332/8 md.) Birinci fıkra kapsamındaki faaliyetlerde kullanılmak üzere, gerçek ve tüzel kişilerce ayni veya nakdî bağış Bakanlığa ve yerel yönetimlere yapılabilir.” | Yeni değişiklik ile birlikte eklenmiştir. Bu kapsamda Bakanlığa ve yerel yönetimlere gerçek veya tüzel kişilerce bağış yapılabileceği düzenlenmiştir. |
| Madde 20/2 | “(Ek: 9/7/2021 – 7332/9 md.) Bu madde hakkında 15/2/2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun 48 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uygulanmaz.” | Yeni değişiklik ile birlikte eklenmiştir. Bu kapsamda 6112 sayılı Kanun’un 48/2. maddesinin Kanun’un 20. Maddesi kapsamında uygulanmayacağı düzenlenmiştir. (6112 Sayılı Kanun Madde 48/2: 7/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun dışında, diğer kanunlarda medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara zorunlu yayın yükümlülüğü getiren hükümler uygulanmaz.) |
| Madde 22 | “Hayvanat bahçeleri ve doğal yaşam parkları (1)
MADDE 22- İşletme sahipleri ve belediyeler hayvanat bahçelerini, doğal yaşama ortamına en uygun şekilde tanzim etmekle ve ettirmekle yükümlüdürler. (Mülga ikinci cümle: 9/7/2021 – 7332/10 md.)
(Ek: 9/7/2021 – 7332/10 md.) Gerçek veya tüzel kişiler, hayvanların etolojisine ve habitatına uygun, serbest dolaşımlarına imkan sağlayan doğal yaşam parkları kurabilir.
(Ek: 9/7/2021 – 7332/10 md.) Hayvanat bahçeleri ile doğal yaşam parklarının kuruluşu ile çalışma usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.” |
Madde başlığı “Hayvanat Bahçeleri” iken yandaki şekilde değiştirilmiş ve 1. Fıkranın ikinci cümlesi (Hayvanat bahçelerinin kuruluşu ile çalışma usul ve esasları Tarım ve Köyişleri Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.) yürürlükten kaldırılmıştır.
Maddeye 2. ve 3. Fıkralar eklenmiştir. |
| Madde 28/1-a | “Bu Kanun hükümlerine aykırı davrananlara aşağıdaki idarî para cezaları verilir:
a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (k) bendinin ikinci cümlesine aykırı davrananlara hayvan başına bin iki yüz Türk lirası idarî para cezası.” |
İlgili bent kapsamında hayvan başına üç yüz Türk Lirası olan idari para cezası, bin iki yüz Türk Lirası olacak şekilde değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-b | “b) 5 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında öngörülen hayvanların sahiplenilmesi ve bakımı ile ilgili yasaklara ve yükümlülüklere uymayan ve alınması gereken önlemleri almayanlara hayvan başına bin Türk lirası; üçüncü fıkrasına aykırı davranan işletme sahiplerine beş bin Türk lirası idarî para cezası.” | Yukarıda değindiğimiz üzere 5. maddenin 6. ve 7. Fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır. Bu kapsamda 5. Maddenin 1. ve 2. Fıkralarına uyulmaması halinde uygulanacak idari para cezası altmış Türk Lirası’ndan bin Türk Lirasına çıkartılmıştır.
3. Fıkraya uyulmaması halinde ise uygulanacak beş bin Türk Lirası olarak belirlenmiştir. |
| Madde 28/1-c | “c) 7 nci maddede yazılan cerrahi amaçlı müdahaleler ile ilgili hükümlere aykırı davrananlara hayvan başına bin Türk lirası idarî para cezası.” | Maddenin eski halindeki c bendi yürürlükten kaldırılmıştır. Eski D bendi maddenin yeni halinde c bendi olarak düzenlenmiş ve madde kapsamında düzenlenen iki yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası, bin Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-d | “d) Fiil suç teşkil etmediği takdirde, 8 inci maddenin birinci fıkrasında yazılı, bir hayvan neslini yok edecek müdahalede bulunanlara hayvan başına otuz beş bin Türk lirası; ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarına uymayanlara hayvan başına dört bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | İlgili bende “fiil suç teşkil etmediği takdirde” ibaresi eklenmiş ve madde kapsamında düzenlenen on bin Türk Lirası tutarındaki idari para cezası, otuz beş bin Türk Lirası olarak; bin iki yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası ise hayvan başına dört bin beş yüz Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-e | “e) 9 uncu maddede ve çıkarılacak yönetmeliklerinde belirtilen hususlara uymayanlara hayvan başına bin iki yüz Türk lirası; yetkisi olmadığı hâlde hayvan deneyi yapanlara hayvan başına dört bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | Madde kapsamında düzenlenen üç yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası, bin iki yüz Türk Lirası olarak; bin iki yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası ise hayvan başına dört bin beş yüz Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-f | “f) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesine aykırı davrananlara beş yüz Türk lirası; birinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı davrananlara hayvan başına bin beş yüz Türk lirası; dördüncü fıkrasındaki yükümlülüklere aykırı davrananlara hayvan başına beş yüz Türk lirası; beşinci fıkrası uyarınca çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlara beş bin Türk lirası; altıncı fıkrasına aykırı davrananlara üç bin Türk lirası; sekizinci fıkrasına aykırı davrananlara hayvan başına bin Türk lirası idarî para cezası.” | Maddenin eski halinde 10. Madde kapsamında tek bir idari para cezası ön görülmüş iken yeni değişiklikle birlikte cezalar fıkralara göre değiştirilmiştir. Buna göre madde kapsamında düzenlenen bin Türk Lirası para cezası 10/1. Madde 1. Cümle için beş yüz Türk Lirası; 10/1. Madde 2. Cümle için bin beş yüz Türk Lirası; 10/4. Madde için beş yüz Türk Lirası; 10/5. Madde uyarınca çıkarılan yönetmeliğe aykırı davranılması halinde beş bin Türk Lirası; 10/6. Madde için üç bin Türk Lirası; 10/8. Madde için bin Türk Lirası olarak düzenlenmiştir. |
| Madde 28/1-g | “g) 11 inci maddenin birinci fıkrasındaki eğitim ile ilgili yasaklara aykırı davrananlara beş bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | İlgili bendin 2. Cümlesi (11 inci maddenin ikinci fıkrasına aykırı davrananlara hayvan başına binbeşyüz Türk Lirası idarî para cezası.) çıkartılmış; maddedeki bin beş yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası ise beş bin beş yüz Türk Lirası olarak düzenlenmiştir. |
| Madde 28/1-h | “h) 12 nci maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere hayvan başına iki bin yüz Türk lirası; ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere hayvan başına beş bin iki yüz elli Türk lirası idarî para cezası.” | Madde kapsamında düzenlenen altı yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası iki bin yüz Türk Lirası olarak; bin beş yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası ise beş bin iki yüz elli Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-ı | “ı) 13 üncü maddenin ikinci fıkrası hükmüne aykırı davrananlara hayvan başına iki bin iki yüz Türk lirası; aykırı davranışların işletmelerce gösterilmesi hâlinde hayvan başına beş bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | İlgili maddeye “ikinci fıkrası” ibaresi eklenmiş ve “öldürülen” ibareleri çıkartılmıştır. Madde kapsamında düzenlenen altı yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası iki bin iki yüz Türk Lirası olarak; bin beş yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası ise beş bin beş yüz Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-j | “j) 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (e), (g), (h), (ı) ve (k) bentlerine aykırı davrananlara hayvan başına bin beş yüz Türk lirası; (f) ve (1) bentlerine aykırı davrananlara hayvan başına on bir bin Türk lirası; (d) bendine aykırı davrananlara iki bin Türk lirası; (n) bendine aykırı davrananlara hayvan başına iki bin Türk lirası idarî para cezası.” | İlgili maddeye “birinci fıkrasının” ibaresi eklenmiş; fıkralara göre belirlenen idari para cezası tutarları değiştirilmiş; n bendi ile ilgili idari para cezası düzenlenmiş ve son cümlesi (“Kesilmiş ve canlı hayvanlara elkonulur.”) çıkartılmıştır. |
| Madde 28/1-k | “k) Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun takibi sonucunda 20 nci maddeye aykırı hareket ettiği tespit edilen ulusal radyo ve televizyon kurum ve kuruluşlarına maddenin ihlal edildiği her ay için yirmi bir bin Türk lirası idarî para cezası.” | Madde kapsamında belirlenen altı bin Türk Lirası tutarındaki idari para cezası, yirmi bir bin Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-l | “1) 21 inci maddeye aykırı hareket edenlere hayvan başına bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | Madde kapsamında belirlenen üç yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası, bin beş yüz Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/1-m | “m) 22 nci maddede belirtilen yükümlülüğe ve çıkarılacak yönetmelikte belirlenen hükümlere aykırı davrananlara hayvan başına iki bin beş yüz Türk lirası idarî para cezası.” | İlgili bende “belirtilen yükümlülüğe ve çıkarılacak yönetmelikte belirlenen hükümlere aykırı davrananlara” ibaresi eklenmiş ve yedi yüz Türk Lirası tutarındaki idari para cezası iki bin beş yüz Türk Lirası olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/2 | “Maddede düzenlenen kabahatlerin veteriner hekim, veteriner sağlık teknisyeni, hayvan koruma gönüllüsü, hayvan koruma derneği üyeleri, hayvan koruma vakfı üyeleri veya hayvanlara bakmak veya onları korumakla görevlendirilen kişiler tarafından işlenmesi durumunda verilecek ceza iki kat artırılarak uygulanır.” | “Bu maddenin (b) bendinde atıfta bulunulan 5 inci maddenin birinci, ikinci ve beşinci fıkraları ile (o) bendi dışında kalan fiillerin” ibaresi “madde düzenlenen kabahatlerin” olarak; “hayvan toplama, gözetim altına alma, bakma, koruma ile görevlendirilmiş olan kişilerce” ibaresi “hayvanlara bakmak veya onları korumakla görevlendirilen kişiler tarafından” olarak değiştirilmiştir. |
| Madde 28/3 | “Maddede düzenlenen kabahatlere konu olan ve 24 üncü madde uyarınca el konulan kedi ve köpekler ile Bakanlıkça uygun görülen diğer hayvanlar koruma altına alınarak bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından hayvan bakımevine götürülür.” | Yeni değişiklik ile birlikte düzenlenmiştir. |
| Madde 28/A | “Nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası; bir hayvan neslini yok eden kişi beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
12 nci madde kapsamındaki hayvan kesimleri ile 13 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen hususlar dışında bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren kişi altı aydan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Hayvanlara cinsel saldırıda bulunan veya tecavüz eden kişi altı aydan üç yıla kadar hapis ve yüz günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır. 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (m) bendinde düzenlenen yasağa aykırı davranmak suretiyle bir ev hayvanına veya evcil hayvana işkence eden veya acımasız ve zalimce muamelede bulunan kişi altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 11 inci maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi saklı kalmak üzere, hayvanları dövüştüren kişi üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Maddede düzenlenen suçların birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılır. Maddede düzenlenen suçların veteriner hekim, veteriner sağlık teknisyeni, hayvan koruma gönüllüsü, hayvan koruma derneği üyeleri, hayvan koruma vakfı üyeleri veya hayvanlara bakmak yahut onları korumakla görevlendirilen kişiler tarafından işlenmesi durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılır. Sahibi tarafından işlenen suçlar da dahil olmak üzere bu maddede belirtilen suçların işlenmesi halinde soruşturma yapılması Tarım ve Orman Bakanlığının il veya ilçe müdürlükleri tarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır. Bu başvuru muhakeme şartı niteliğindedir. Suçüstü halinde ise soruşturma genel hükümlere göre yapılır. İkinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarda belirtilen suçların başka bir kişi tarafından sahipli hayvana karşı işlenmesi halinde hayvan sahibinin şikayeti üzerine de soruşturma yapılır. Maddede düzenlenen suçlara konu olan ve 24 üncü madde uyarınca el konulan kedi ve köpekler ile Bakanlıkça uygun görülen diğer hayvanlar koruma altına alınarak bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından hayvan bakımevine götürülür.” |
Yeni değişiklik ile birlikte Kanun’a “Adli Cezalar” başlığı altında eklenmiştir. |
| Ek Madde 1 | “Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan büyükşehir ilçe belediyeleri ile diğer belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurar.
Birinci fıkrada belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülür. Hayvan bakımevi kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ise sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürür. Rehabilite edilen hayvanlar Bakanlıkça oluşturulan veri tabanına kaydedilir. Rehabilitasyon süreci tamamlanan hayvanların, bakımevine getiren belediye tarafından öncelikle alındıkları ortama bırakılmaları esastır. Rehabilite edilmemiş sahipsiz köpekler, belediyelerce hayvan bakımevlerinde veya geçici ünitelerde kısırlaştırılarak veri tabanına kaydedilir. Geçici ünitelerde yapılan kısırlaştırmalar sonrasında, köpekler alındıkları ortama bırakılmadan önce sağlıklarına kavuşmaları için gerekli tedbirler alınır. Bakanlık da bu kapsamdaki köpeklerin kısırlaştırılmasına her türlü yardımda bulunur.” |
Yeni değişiklik ile birlikte Kanun’a “Belediyelerin Sorumluluğu” başlığı altında eklenmiştir. |
| Ek Madde 2 | “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra hayvanların kullanıldığı kara ve su sirkleri ile yunus parklarının kurulması yasaktır.
Mevcut işletmeler, herhangi bir nedenle eksilen hayvan sayısını tamamlama ya da artırma, yeni şube açma gibi yollarla kapasite artırımına gidemez, üretim yapamaz, Bakanlığın izni olmadan işletme hakkını devredemez, on yılın sonunda faaliyetine son verir. Bu işletmelerin hayvanların etolojisine uygun olarak faaliyet göstermesini sağlayacak kriterler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Bu maddede belirtilen yasaklara aykırı davrananlara hayvan başına yirmi beş bin Türk lirası idarî para cezası verilir.” |
Yeni değişiklik ile birlikte Kanun’a eklenmiştir. |
| Geçici Madde 3 | “14 üncü maddenin birinci fıkrasının (1) bendi uyarınca, tehlike arz eden hayvanların belirlenmesine ilişkin Bakanlıkça yapılacak düzenleme yürürlüğe konuluncaya kadar; Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasilerio türlerini veya bunların melezlerini üreten, sahiplenen, sahiplendiren, barındıran, besleyen, takas eden, sergileyen, hediye eden ve bunların ülkemize girişini, satışını ve reklamını yapana hayvan başına on bir bin Türk lirası idarî para cezası verilir. Bu hayvanlara el konulur ve bu hayvanlar belediyeler tarafından hayvan bakımevine götürülür.
Birinci fıkra kapsamına giren hayvanları bu madde yürürlüğe girinceye kadar sahiplenmiş olanlardan, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı aylık süre içinde hayvanlarını kısırlaştıran ve buna dair belgeyle birlikte Bakanlığa başvurarak veri tabanına kayıt ettirenler hakkında, birinci fıkrada veya 28 inci maddenin birinci fıkrasının (j) bendinde öngörülen idari yaptırım hükümleri uygulanmaz. Kısırlaştırma işlemi için maddenin yürürlüğe girmesinden önce gebe kalmış hayvanların doğum yapması, yavruların dört aylık olması beklenir. Bu hayvanların ölümü halinde Bakanlığa bilgi verilir ve kayıttan düşürülür. Kısırlaştırılan ve kayıt altına alınan bu hayvanlar kayıt belgesiz, ağızlıksız ve tasmasız olarak dolaştırılamaz, halkın yoğun olarak bulunduğu yerler ile çocuk oyun alanları ve parklarına sokulamaz. Ağızlık ve tasma takma zorunluluğu ile halkın yoğun olarak bulunduğu yerlere ve çocuk oyun alanları ve parklarına girme yasağı maddenin yürürlüğe girmesiyle birlikte uygulanmaya başlanır. Bu fıkra hükümlerine aykırı hareket edenlere, on bir bin Türk lirası idarî para cezası verilir. Bu fıkrada belirtilen yasaklara aykırılığın tekrarı halinde, idarî para cezası verilir ve hayvanlara el konulur ve hayvan, konulabileceği bakımevi bulunan en yakın belediye tarafından hayvan bakımevine götürülür. Bu madde kapsamında hayvan sahibi olanlar, hayvanlarını en yakın bakımevine bırakabilirler. Bu hayvanların sokağa terki halinde otuz bin Türk lirası idarî para cezası verilir. Yerel yönetimler tarafından kurulan hayvan bakımevleri, bu madde uyarınca teslim edilen hayvanları kabul etmek zorundadır. Bu Kanun uyarınca çıkarılacak yönetmelikler, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulur. |
Yeni değişiklik ile birlikte Kanun’a eklenmiştir. |
| Geçici Madde 4 | “Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yetmiş beş bini aşan belediyeler 31/12/2022, diğer belediyeler ise 31/12/2024 tarihine kadar ek 1 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen hayvan bakımevlerini kurmakla yükümlüdür.
Belediyeler bu madde yürürlüğe girdikten sonra üç yıl süreyle birinci fıkra gereğince hayvan bakımevleri kurmak ve rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırır. Bu oran büyükşehir belediyelerinde binde üç olarak uygulanır. Bu fıkra uyarınca ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamaz. Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31/12/2022 tarihine kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorundadır.” |
Yeni değişiklik ile birlikte Kanun’a eklenmiştir.
|
| 7332 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile birlikte Türk Ceza Kanunu’nun “Mala Zarar Verme” başlıklı 151. Maddesinin 2. Fıkrası (“Haklı bir neden olmaksızın, sahipli hayvanı öldüren, işe yaramayacak hale getiren veya değerinin azalmasına neden olan kişi hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.”) yürürlükten kaldırılmıştır. | ||
| Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen hüküm, yayımı tarihinden bir yıl sonra yürürlüğe girecektir. | ||
| Diğer hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. | ||
